Δογιάμας Λάζαρος (Καπετάν Λάζαρος Μπαροβίτσαλης)
Λάζαρος Δογιάμας
Λάζαρος Δογιάμας (Καπετάν Λάζαρος Μπαροβίτσαλης) | |
---|---|
α/α | 100426 |
Επώνυμο | Δογιάμας |
Όνομα | Λάζαρος |
Ψευδώνυμο | Καπετάν Λάζαρος Μπαροβίτσαλης |
Τόπος καταγωγής | Καστανερή |
Νομός καταγωγής | Κιλκισίου |
Ημερομηνία γέννησεως | 1878 |
Τόπος θανάτου | Βαλτράση Κιλκισίου |
Ημερομηνία θανάτου | 24 Αυγούστου 1912 |
Πατρώνυμο | Χρήστος Δογιάμας |
Μητέρα | Αγγελική |
Αδέλφια (Συνολικά) | 5 |
Σύζυγος | Αικατερίνη Κρετσόβαλη |
Ιδιότητα Μακεδονομάχου | Οπλαρχηγός Β΄ Τάξεως |
Δογιάμας Λάζαρος (Καπετάν Λάζαρος Μπαροβίτσαλης) (1878 - 24 Αυγούστου 1912) Η ιδιότητά του στον Μακεδονικό Αγώνα ήταν Οπλαρχηγός Β΄ Τάξεως.
Βιογραφικό
Ο Λάζος (Λάζαρος) Δογιάμας γεννήθηκε το 1878 στο χωριό Καστανερή του Κιλκίς και ήταν το δεύτερο από τα πέντε παιδιά του Χρήστου Δογιάμα και της Γίλιας (Αγγελικής).
Το 1903 βγήκε αντάρτης στα βουνά, ακολουθώντας τον μεγαλύτερο αδελφό του, τον Τραϊανό (βλέπε: Δογιάμας Τραϊανός), με σκοπό να πολεμήσουν τους Τούρκους και μαζί εντάχθηκαν στην βουλγαρική οργάνωση ΕΜΕΟ εν αγνοία των σκοπών της. Μόλις όμως αντιλήφθηκαν τα σχέδια της οργάνωσης, ο Λάζος Δογιάμας σκότωσε τρεις Κομιτατζήδες και δύο πράκτορες της ΕΜΕΟ στο χωριό και έφυγαν. Στη συνέχεια, το αντάρτικό τους Σώμα έδρασε αυτόνομα, με αποτέλεσμα να ακολουθήσει σφαγή συγγενών και συγχωριανών τους από τους Βουλγάρους. Το 1905 οι Τούρκοι, ως εκδίκηση για την εθνική δράση των αδελφών Δογιάμα, συνέλαβαν τα μικρότερα αδέλφια τους Μήτρο (βλέπε: Δογιάμας Δημήτριος) και Γκόνο (βλέπε: Δογιάμας Γεώργιος) και τους μετέφεραν στα Γιαννιτσά. Όμως, οι δύο αδελφοί κατάφεραν να δραπετεύσουν και να ενταχθούν στο ελληνικό αντάρτικο Σώμα των αδελφών τους, το οποίο εντάχθηκε στο ελληνικό αντάρτικο Σώμα του καπετάν Κόδρου (Μιχαήλ Μωραΐτη).
Ο Λάζος Δογιάμας συμμετείχε σε πολλές μάχες στην περιοχή του όρους Πάικου του Κιλκίς. Όμως, όταν τον Ιούλιο του 1906 σκότωσε κοντά στη λίμνη των Γιαννιτσών τον Τούρκο αγά Κιοσέ Εμίν, που είχε στενές σχέσεις με τους Βούλγαρους Κομιτατζήδες, προκάλεσε τη σύλληψη του Τραϊανού Δογιάμα από τους Τούρκους, οι οποίοι τον παρέδωσαν στο Βουλγαρικό Κομιτάτο, το οποίο, με τη σειρά του, τον μετέφερε ως όμηρο στη Σόφια, υπό περιορισμό σε κρατικό πανδοχείο. Το φθινόπωρο του 1906, ο Λάζος Δογιάμας πήγε εκεί όπου βρίσκονταν ο αδερφός του και προσπάθησε να τον βοηθήσει να διαφύγει, αλλά όλες οι προσπάθειές του σταθήκαν άκαρπες και τελικά ο Τραϊανός εκτελέστηκε. Έτσι, ο Λάζος γύρισε στο χωριό του το 1907, όπου συνέχισε την εθνική του δράση και, μετά από προσπάθειες, κατάφερε να ενταχθεί στην ελληνική πλευρά.
Το 1908, όπου έληξε τυπικά ο Μακεδονικός Αγώνας, έφυγε μαζί με άλλους Μακεδονομάχους στην Αθήνα. Ξαναγύρισε στην πατρίδα του, για να συνεχίσει την εθνική του δράση. Όμως, επειδή τον καταδίωκαν οι Τούρκοι, κατέφυγε στην Αθήνα το 1911, για να επιστρέψει και πάλι στη πατρίδα του το ίδιο έτος.
Στους Βαλκανικούς Πολέμους χρησιμοποιήθηκε ως οδηγός του ελληνικού στρατού μέχρι τη Γουμένισσα και την Αξιούπολη.
Δολοφονήθηκε μαζί με το πρωτοπαλίκαρό του, Αθανάσιο Μπέτση, στο σημείο Βαλτράτση του Κιλκίς σε ενέδρα που του είχαν στήσει οι Κομιτατζήδες στις 24 Αυγούστου 1912, με το πρόσχημα ότι δήθεν θα δέχονταν συζήτηση για να συνεργαστούν μαζί του.
Ο Λάζαρος Δογιάμας είχε νυμφευτεί τη δασκάλα Αικατερίνη Κρετσόβαλη από τη Γευγελή, η οποία, μετά την κατάληψη της πατρίδας της από τους Σέρβους, εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη.
Φωτογραφίες
Λάζαρος Δογιάμας
(Πηγή: (Β004) Δογιάμα Κωνσταντίνου, Οι Μακεδονομάχοι αδελφοί Δογιάμα, Εκδόσεις Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών / University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2009.)
Βιβλιογραφία
- (Β004) Δογιάμα Κωνσταντίνου, Οι Μακεδονομάχοι αδελφοί Δογιάμα, Εκδόσεις Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών / University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2009.
- (Β027) Το Μεγάλο Συναξάρι, Αφανείς γηγενείς Μακεδονομάχοι, Χορηγός: Πέτρος Εμμ. Μάνος, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 2011.
Πηγές
- (Ι215) Λάζος Δογιάμας.
Κάθε αναδημοσίευση του παρόντος άρθρου θα πρέπει να αναφέρει ως πηγή της αναδημοσίευσης, την ιστοσελίδα «Μακεδονομάχοι», καθώς επίσης και την αρθρογράφο - συγγραφέα του άρθρου, Ευαγγελία Κ. Λάππα.