Μπρούμπα Νίκης Σάββα, Δασκάλες στον Μακεδονικό Αγώνα και η Προσφορά τους, Διπλωματική Εργασία, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.), Θεολογική Σχολή, Θεσσαλονίκη 2015
Στο κείμενο επισημαίνεται η προσφορά των διδασκαλισσών στον Αγώνα για την Μακεδονία. Είναι αμέριστη η προσπάθεια τους να αντιμετωπίσουν την Βουλγαρική απειλή. Εντοπίσαμε γυναίκες από διάφορες ηλικίες για το σκοπό αυτό. Γι αυτό και διακρίθηκαν για τους πολλαπλούς ρόλους τους. Κάποιοι από αυτούς ήταν της χήρας, της μάνας, της πολεμίστριας. Αφιερώνεται ένα ολόκληρο κεφάλαιο με την δράση καθεμιάς από αυτές. Μάλιστα, γίνεται εκτενής αναφορά στην αυτοβιογραφία τους, στο σχέδιο που οργάνωσε κάθε μία από αυτές για να εξουδετερώσει τους Βουλγάρους. Γίνεται λόγος για την εκπαιδευτική τους δραστηριότητα, τα μέρη και τον τρόπο που βρήκαν ηρωικό θάνατο. Η δραστηριότητα τους εκτεινόταν σε διάφορα μέρη της Μακεδονίας τόσο στην Κεντρική όσο και την Ανατολική Μακεδονία, όπως και στην Δυτική Μακεδονία. Στην συνέχεια, βλέπουμε την μόρφωση τους και τα εκπαιδευτικά κέντρα από τα οποία αποφοίτησαν. Βλέπουμε το διδακτικό προσωπικό του Ανώτερου Παρθεναγωγείου Θεσσαλονίκης και τις αρμοδιότητές του. Επιπρόσθετα, τα μαθήματα που διδάσκονταν οι δασκάλες. Τα ίδια στοιχεία εντοπίζουμε και στο Παρθεναγωγείο Νούκα. Έπειτα, μας συστήνει και το πρόγραμμα σπουδών του Νηπιοπαρθεναγωγείου Νευροκοπίου. Εντύπωση μας δημιουργεί ότι το μάθημα της Ωδικής διδάσκονταν και στις τρεις τάξεις. Άρα, η μουσική ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της εκπαίδευσης των μαθητριών. Συμπερασματικά, θα λέγαμε ότι η παρούσα εργασία καλείται να αναδείξει το εξαίρετο εθνικό φρόνημα και το δείγμα φιλοπατρίας αυτών των γυναικών κάτι το οποίο δείχνει ότι διακρίθηκαν για τον ιδιαίτερο ζήλο τους.
